Bạn có thể sẽ choáng khi đến biết tới hồ nước Maracaibo ở Venezuela, nơi mà trung bình đến gần nửa năm bị sét đánh. Đây là hiện tượng thiên nhiên khí quyển ở vùng đất bị sét đánh nhiều nhất trên thế giới. Các tia sét xuất phát từ độ cao trên 5000m, sáng rọi cả một vùng hồ làm cả vùng như bừng sáng lên. Quả là một hiện tượng tự nhiên kỳ lạ và những màn sét đánh như trời giáng mà không một bộ phim giả tưởng nào có thể bắt chước như cách mẹ Trái Đất đã làm.
Nơi bị “trời đánh” nhiều nhất
Hồ Maracaibo (tiếng Tây Ban Nha: Lago de Maracaibo) là một vịnh nước lợ lớn ở Venezuela. Với diện tích 13.210 km² nó là hồ lớn nhất ở Nam Mỹ. Các ghi chép địa chất cho thấy rằng nó đã từng là một hồ nước thật sự trong quá khứ, và như vậy là một trong những hồ lâu đời nhất trên Trái đất với độ tuổi 20-36.000.000 tuổi. Hồ nước Maracaibo là nơi tia sét xuất hiện với tần suất cao nhất thế giới, trung bình từ 140 tới 160 đêm/năm, 10 giờ/ngày và 28 lần/phút. Tính trung bình mỗi km2 của hồ phải nhận 250 cú sét đánh mỗi năm.
Sét Catatumbo là hiện tượng khí quyển đặc biệt ở Venezuela. Nó chỉ xảy ra tại cửa sông Catatumbo – khu vực đổ vào hồ Maracaibo, bang Zulia, phía tây bắc đất nước. Đây là nơi ghi nhận số lượng và tần suất sét đánh nhiều nhất trên thế giới. Sét Catatumbo bắt nguồn từ những đám mây bão lớn ở độ cao trên 5.000 m. Với số lượng tiɑ sét mạnh xảy ra thường xuyên trên một diện tích nhỏ, hồ Mɑracaibo là nơi tạo ra ozone ở tầng đối lưu duу nhất trên thế giới.
Dân địa phương biết tới sét Catatumbo từ nhiều thế kỷ trước. Họ từng gọi hiện tượng nàу là “rib a-ba” hay “dòng sông lửa”. Và coi đâу là dấu hiệu của các vị thần. Ở thời kỳ thuộc địɑ của vùng Caribbean, thủy thủ dùng ánh sáng từ những tiɑ sét như ngọn hải đăng dẫn đường.
Xem thêm các tin khoa học thú vị khác tại đây!
Những tia sét tuyệt đẹp trên hồ Maracaibo
Tùy vào độ ẩm của không khí trong đêm, những tia sét xuất hiện với màu sắc khác nhau. Thậm chí chuyển màu chỉ trong một đêm. Khi độ ẩm cao, các giọt nước trong không khí rất nhỏ. Chúng như những lăng kính giúp tán xạ ánh sáng. Từ đó tạo ra những tia sét tuyệt đẹp đủ màu sắc từ đỏ rực, hồng, cam tới tím. Khi độ ẩm thấp, những tia sét có màu trắng.
Các nhà khoa học đã mất nhiều năm để lý giải cường độ bão, sét bất thường ở đây. Ban đầu, trong những năm 60 của thế kỷ 20, người ta nghĩ mỏ urani thu hút nhiều sét về. Gần đây có một giả thuyết cho rằng độ dẫn điện của không khí trên mặt hồ tăng. Nguyên do khí metan giải phóng từ các mỏ dầu bên dưới hồ. Độ dẫn điện của không khí tăng dẫn đến có nhiều sét đánh xuống hồ. Tuy nhiên, các giả thuyết này đều chưa được chứng minh.
Theo tiến sĩ Daniel Cecil thuộc nhóm nghiên cứu sét, Trung tâm Khí tượng Thủy văn của NASA thì nguyên nhân là do các yếu tố về địa hình như độ dốc của triền núi, độ cong của bờ biển kết hợp.
Nguyên nhân hồ bị sét đánh
Hồ Maracaibo nằm ở tây bắc Venezuela, chảy qua thành phố Maracaibo trước khi đổ ra biển Caribe. Nó nằm trong một nhánh của dãy Alpes nên ba mặt được bao bọc bởi núi cao. Trong ngày, Mặt trời làm bốc hơi nước từ hồ và các vùng đất ẩm ướt xung quanh. Đêm đến, gió mậu dịch từ biển thổi vào đẩy khối không khí ấm này trộn lẫn với không khí lạnh từ núi tràn xuống. Sự trộn lẫn này tạo ra các cột khói cao tới 12 km.
Trong các cột khói này, những giọt nước trong không khí ẩm bốc lên từ hồ. Va chạm với các tinh thể băng trong không khí lạnh tràn từ núi cao xuống và tạo ra tĩnh điện. Sét đánh xuống hồ chính là sự phóng điện tĩnh theo hình zig-zag xuống mặt đất hoặc phóng điện giữa các đám mây với nhau. Tiếng sấm nghe thấy chính là sóng xung kích âm thanh được tạo ra do nhiệt độ rất cao của sét. Chúng có thể cao gấp 3 lần nhiệt độ bề mặt Mặt Trời. Và làm các lớp không khí xung quanh tia sét đột ngột bị nén lại. Đi kèm với sấm sét là mưa lớn và mưa đá.
