Khi nhắc đến Hy Lạp mọi nguời thường nhắc đến các thần thoại hay triết học nơi các chiến binh cổ đại chiến đấu. Là nền văn minh lâu đời nhất thời kỳ cổ đại để lại nhiều di sản hay thành tự văn hóa, khoa học. Hy Lạp cổ đại có ảnh hưởng sâu rộng tới các vùng đất xung quanh khu vực Địa Trung Hải. Đây là nơi ra đời của nền dân chủ trên thế giới và triết học của các quốc gia phương Tây.
Nhưng ít ai biết được đất nước Hy Lạp là nơi sản sinh ra chiếc máy tính đầu tiên trên thế giới. Người ta đặt tên cho cỗ máy là Antikythera. Với công nghệ từ thời cổ đại nhưng cho đến cỗ máy này vẫn là một ẩn số với các nhà khoa học. Không biết những người Hy Lạp cổ đại làm sao có thể sản xuất ra được chếc máy. Và họ sẽ dùng chiếc máy vào mục đích là gì? Quả thực đây là câu hỏi khó mà chúng ta cần giải đáp. Vậy bạn hãy đồng hành với wxiztv.com để đi tìm hiểu về cỗ máy Antikythera.
Quá trình phát hiện ra cỗ máy thần kỳ
Cỗ máy được phát hiện vào ngày 17 tháng 5 năm 1902 bởi nhà khảo cổ học Valerios Stais. Trong số những đống đổ nát được lấy từ xác một con tàu ngoài khơi bờ biển Hy Lạp Antikythera. Hộp số bí ẩn này được cho là do các nhà khoa học Hy Lạp thiết kế và xây dựng. Nó có niên đại khoảng 87 TCN, hoặc từ 150 đến 100 TCN hoặc tới 205 TCN. Cũng có thể trong một thế hệ trước con tàu đắm, vốn đã có niên đại khoảng 70-60 TCN.
Kể từ khi được phát hiện cách đây một thế kỷ. Cỗ máy Antikythera đã khiến các nhà khoa học phải “bối rối” khi nghiên cứu về chức năng của nó. Cỗ máy thủ công với niên đại 2.000 năm này đã từng dự đoán chuyển động của các hành tinh, chu kỳ của mặt trăng, mặt trời và nguyệt thực như thế nào?
Những thứ sớm được coi là tương tự như “máy tính” bao gồm các thiết bị máy móc được tạo nên với những mục đích đặc biệt. Chúng không được lập trình, không có màn hình hiển thị. Hay các bộ phận máy móc mà chúng ta thường nghĩ rằng tối thiểu phải có ở một chiếc máy tính.
Thiết bị đầu tiên được coi là một chiếc máy tính là astrolabe – cái thước đo độ cao. Nó được tạo ra lần đầu là tại Hy Lạp vào khoảng thế kỷ đầu tiên Trước Công nguyên. Với thiết kế bao gồm kim đo, thước đo tỷ lệ, cùng với những bộ phận phức tạp khác. Được làm bằng đồng được sắp xếp tỉ mỉ nhằm hiển thị các con số. Dùng để miêu tả sự vận hành của mặt trời, các hành tinh và những ngôi sao.
Yếu tố khiến cho Antikythera Mechanism đặc biệt hơn so với các thiết bị tương tự đương thời chính là bởi sự phức tạp và tinh vi của nó. Có một sự thật là Cỗ máy Antikythera đã xuất hiện khoảng 1000 năm trước khi các thiết bị tương tự máy tính khác được tạo ra.
Cấu tạo đặc biệt của cỗ máy Antikythera
Nó được đặt trong phần con lại của hộp gỗ 340 milimet (13 in) x 180 milimet (7,1 in) x 90 milimet (3,5 in). Được tìm thấy dưới dạng một khối, sau đó được chia làm 3 mảnh chính. Nhưng hiện nay chia thành 82 mảnh riêng biệt sau công trình bảo tồn. Bốn trong số những mảnh này chứa bánh răng. Trong khi chữu khắc được tìm thấy trên nhiều loại khác. Bánh răng lớn nhất có đừng kính khoảng 140 milimet (5,5 in) và ban đầu có 223 răng.
Nó là một động cơ đồng hồ phức tạp bao gồm ít nhất 30 bánh răng bằng đồng chia lưới. Một nhóm nghiên cứu do Mike Edmunds và Tony Freeth đứng đầu tại Đại học Cardiff. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng máy chụp cắt lớp X-quang hiện đại. Sau đó quét lên bề mặt có độ phân giải cao để hình ảnh bên trong các mảnh của chế bọc vỏ. Nhờ đó mà có thể đọc những chữ khắc mờ nhất từng che vỏ ngoài của máy.
Hình ảnh chi tiết của cỗ máy cho thấy rằng có 37 bánh răng. Điều đó cho phép nó theo dẽo chuyển động của Mặt Trăng và Mặt Trời thông qua hoàng đạo. Để dự đoán nhật thực và thậm chí mô hình quỹ đạo không đều mặt trăng. Nơi vận tốc của mặt trăng cao hơn trong sức mạnh của nó so với trong đỉnh của nó. Chuyển động này được nghiên cứu vào thế kỷ thứu 2 TCN bởi các nhà thiên văn học Hipparchus của Rhodes. Và có suy đoán ông có thể đã được tư vấn trong việc xây dựng máy.
Nhận định ban đầu của các nhà khoa học
Các nhà khoa học cũng đặt ra nghi vấn về kỹ thuật chế tác cổ đại. Khi mà cỗ máy tinh xảo được phát triển vào thời điểm bấy giờ. Các vòng tròn đồng tâm hiển thị vị trí của mặt trời và các hành tinh quay trên các trục rỗng, lồng vào nhau. Trong điều kiện không có các máy tiện kim loại như thế giới hiện đại. Chưa rõ người Hy Lạp cổ đại đã làm thế nào để chế tác nên những chi tiết này. Ngay cả khi mô hình này có hoạt động hiệu quả đi chăng nữa, vẫn còn nhiều điều bí ẩn khác cần được giải đáp.
Giới khoa học hiện đại chưa rõ cỗ máy Antikythera thực tế là một món đồ chơi. Hay thậm chí là một công cụ giảng dạy hoặc được sử dụng cho mục đích nào khác. Nếu người Hy Lạp cổ đại có thể tạo ra các cỗ máy như vậy, liệu họ có thể làm ra những thứ gì khác đặc biệt hơn hay không?